Emoties, wat moet je er mee?

Wat zijn emoties?

Iedereen heeft emoties, en iedereen gaat er anders mee om. Vanuit de klassieke wetenschappelijke benadering worden emoties beschreven als autonome, grotendeels onbewuste gedrags- of cognitieve reacties op een gebeurtenis, verschijnsel of een object. Ze zijn een bron van sociale informatie en ze helpen je hoe om te gaan met verschillende situaties.

Er zijn verschillende theorieën over het aantal emoties die er zijn. Ook worden emoties samen genoemd met gevoelens.

Wat is het verschil tussen emoties en gevoelens?

Emoties zijn aangeboren producten van het zenuwstelsel. Gevoelens komen voort uit gedachten. Emoties komen snel op en verdwijnen ook weer snel, gevoelens blijven vaak langer hangen. Emoties zijn vaak intens, terwijl gevoelens meer sluimerend van aard zijn. Emoties willen altijd ergens naartoe bewegen, het is energie in beweging: E-motion.

In de psychologie worden 4 emoties genoemd waar alle gevoelens naar terug te herleiden zijn. Dat zijn angst, boosheid, vreugde en verdriet. Sommige vinden dat daar nog afschuw en verbazing aan toegevoegd moeten worden.

Wat gebeurt er in ons lichaam als we emoties ervaren?

Ons brein is in staat om gevaar te signaleren en te verlangen naar plezier en beloningen. Hier speelt het autonome zenuwstelsel een grote rol. Verschillende processen worden in gang gezet tijdens deze situaties.

Als we plezier ervaren worden er verschillende hormonen aangemaakt zoals dopamine, serotonine, endorfines en oxytocine. Denk aan het gevoel van vlinders in je buik bij verliefdheid, of huilen van geluk en ontroering.

Als we gevaar detecteren, wordt er adrenaline en het stresshormoon cortisol aangemaakt. Hierdoor stijgt onze bloeddruk en hartslag en worden we in de flight-fight of freeze stand gebracht. Dit is bijvoorbeeld nuttig als iemand ons aanvalt en wij onszelf moeten verdedigen, of dat we gaan vluchten bij een plotselinge dreiging in de omgeving.

Emoties voelen we dus in ons lichaam, nog voordat we denken. Soms zijn deze reacties zo dominant, dat het ons gedrag gaat bepalen en we niet meer logisch kunnen nadenken. Onze emoties kapen ons brein. Veel van onze emotionele reacties gebeuren onbewust, wel kun je jezelf trainen om niet vanuit emotie te reageren.

Onderdruk jij je emoties?

Het is niet vanzelfsprekend dat je tijdens je opvoeding hebt geleerd hoe je met emoties om kan gaan. Het gevolg hiervan is dat veel emoties onbewust worden onderdrukt. Met name verdrongen emoties zoals woede, boosheid, angst, schaamte en verdriet komen vaak voor. Deze emoties vinden we vaak ongemakkelijk en we willen ze liever niet voelen dus zoekt je oer-brein een afleiding strategie. Deze afleiding strategieën dragen meestal niet bij aan een gezond en gelukkig leven. Ze belemmeren je levensvreugde en geluksgevoel.

Voorbeelden van afleiding strategieën zijn:

• Fysieke pijnklachten
• Psychische klachten
• Roken
• Nagelbijten
• Alcohol drinken
• Plotseling jeuk krijgen
• Emotie-eten
• Bingewatchen
• Gamen

Wat is het EQ?

Emotionele intelligentie is het vermogen om je emoties te begrijpen en ermee om te gaan. De vaardigheden die bij emotionele intelligentie horen zijn: zelfbewustzijn, zelfregulering, motivatie, empathie en sociale vaardigheid. De voordelen van een hoog EQ zijn een betere geestelijke gezondheid, verminderd stressniveau en fysieke klachten, betere relaties, betere communicatievaardigheden en vergroot je school- en/of werkprestaties.

Hoe kun je goed met emoties leren omgaan?

Vergroot je algehele bewustzijn door vaker te leven in het hier en nu. Kijk niet teveel naar het verleden of de toekomst. Dit kan door meditaties, ademhalingsoefeningen, yoga en mindfulness te beoefenen.

• Geef aandacht aan je lichaam en erken je emoties door ze toe te staan en deze te voelen als ze opkomen. Op deze manier duw je ze niet weg en onderdruk je ze niet.
• Oordeel niet over wat je voelt en hang er geen negatief label aan. Onderzoek ze, wat proberen ze je te vertellen. Er is altijd iets wat je van ze kunt leren.
• Breid je woordenschat over emoties uit. Juist omgaan met emoties wil ook zeggen dat je ze kunt identificeren. Een intens gevoel dat je niet kunt benoemen, kan overweldigend en eindeloos aanvoelen.
• Verander de betekenis door ze om te draaien. Voel je boosheid en frustratie opkomen als je in de file terecht komt? Wees dan dankbaar dat je überhaupt de mogelijkheid hebt om auto te rijden en geniet van de extra minuten luisteren naar je favoriete muziek of podcast. 

Wil jij meer leren over emoties en leren hoe je negatieve emoties kunt omzetten in rust en vertrouwen? Doe dan mijn online training Freemotions. Klik hier voor meer informatie.

Lieve groet,

Sabine Jasmijn